BMI = masa [kg]/ wzrost[m²]
Jest on podstawowym wyznacznikiem określającym prawidłowości bądź zaburzenia związane z masą ciała.
Klasyfikacja masy ciała na podstawie wskaźnika BMI
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) opracowała wytyczne, oparte na wskaźniku BMI, które pozwalają stwierdzić czy waga jest prawidłowa, czy też wykazuje jakieś odchylenia. Granice wskaźnika prezentują się następująco:
- 17,00-18,40 – niedowaga;
- 18,50-24,90 – wartość prawidłowa;
- 25,00-29,99 – nadwaga;
- 30,00-34,99 – I stopień otyłości;
- 35,00-39,99 – II stopień otyłości;
- ≥ 40,00 – III stopień otyłości.
Możesz obliczyć swoje BMI np. dzięki temu kalkulatorowi.
Niedowaga
Do najczęstszych objawów towarzyszących niedowadze należy senność, nieustanne zmęczenie, obniżona sprawność umysłowa i fizyczna, apatia , u kobiet może występować zatrzymanie miesiączki. Ze względu na to, że niedowaga wiąże się z niedoborem pewnych makroskładników, takich jak witamina A, C i D, może powodować groźne schorzenia takie jak kurza ślepota, zanik mięśni czy osteoporoza.
Nadwaga
Nadwaga występuje w momencie, kiedy w organizmie znajduje się zbyt duża ilość tkanki tłuszczowej, zatem najskuteczniejszym sposobem na jej zwalczanie jest ograniczenie spożywania kalorii poprzez zastosowanie diety opartej na regularnych posiłkach. Do najczęstszych chorób związanych z nadwaga należą: miazdżyca, cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, choroby serca i zwyrodnienie stawów.
Otyłość
Różnica między nadwagą a otyłością jest graniczna, a jej głównym wyznacznikiem jest wskaźnik BMI. Przekroczenie go przy wartości 29,99 oznacza przejście z nadwagi w otyłość.
Otyłość jest chorobą przewlekłą, wywołaną dodatnim bilansem energetycznym. W zależności od wskaźnika BMI można wyróżnić jej trzy stopnie. Nieleczona może prowadzić do szeregu dolegliwości niebezpiecznych dla zdrowia i życia. Zaliczyć można do nich : chorobę wieńcową serca, nadciśnienie tętnicze, cukrzycę typu II, astmę, dnę moczanową, choroby stawów, zaburzenia hormonalne.
Wskaźnik BMI nie jest wiarygodny podczas oceny wagi u dzieci w okresie dojrzewania, nastolatków, kobiet w ciąży i sportowców o silnie rozbudowanej tkance mięśniowej.
W przypadku dzieci stosuje się tzw. siatki centylowe, które pozwalają ustalić prawidłowy rozwój na tle populacji innych dzieci i różnią się od siebie w zależności od płci badanego dziecka.
Jak dbać o prawidłowe BMI
Dzięki klasyfikacji BMI możemy stwierdzić, czy nasza waga znajduje się w granicach normy. Jeśli tak się nie dzieje, należy przedsięwziąć środki prowadzące do jej unormalizowania. Prawidłowa waga wpływa korzystnie nie tylko na nasze zdrowie, ale również na samopoczucie i pewność siebie. Utrzymanie wskaźnika BMI na odpowiednim poziomie niesie za sobą szereg korzyści, wśród których znajdują się:
- polepszenie jakości snu
- zwiększony poziom energii
- prawidłowe funkcjonowanie narządów wewnętrznych
- zwiększona płodność
- prawidłowe funkcjonowanie gospodarki hormonalnej
- zmniejszenie ryzyka występowania groźnych schorzeń i chorób
W celu zadbania o prawidłową wagę, należy wdrożyć pewne zasady, które pomogą w osiągnięciu zamierzonego celu. Nie są to procedury skomplikowane, jednak mogą one zagwarantować skuteczny powrót do właściwego wskaźnika BMI.
- wprowadzenie do diety warzyw i owoców
- rezygnacja z żywności przetworzonej
- zmniejszenie ilości nasyconych kwasów tłuszczowych
- zastąpienie tłustego mięsa chudym mięsem i rybami
- wybieranie chudych produktów mlecznych
- ograniczenie cukrów, poprzez spożywanie minimalnej ilości słodyczy i napojów słodzonych
- wykluczenie napoi alkoholowych
- wprowadzenie regularnych godzin posiłków
- zadbanie o odpowiednią ilość nawodnienia - 2-3 litry płynów w ciągu doby
- regularne zażywanie aktywności fizycznej
Wprowadzenie nowych zasad powinno odbywać się w sposób stopniowy. Dzięki temu nasz organizm powoli oswaja się z nowym trybem życia i nie wrócimy do starych nawyków. W pierwszej kolejności powinno wprowadzić się regularne posiłki. Regularne, ale mniejsze porcje jedzenia sprawią, że organizm nie będzie odczuwał apetytu i odkładał tkanki tłuszczowej. Kluczowe będzie również wprowadzenie aktywności fizycznej, która pomoże w spalaniu kalorii. Początki powinny być spokojne - zamiast schodów wybierz windę, zrezygnuj z jazdy samochodem na rzecz spaceru lub jazdy na rowerze. Kiedy organizm zacznie przyzwyczajać się do dodatkowej aktywności można pójść o krok dalej i wprowadzić ćwiczenia, które można wykonywać w domu lub na siłowni.